SPEELPLAATS, een installatie van Harald Köhneke
30 - 03 - 02 tot 02 - 06 - 2002

Recentie Zwolse Courant door Wim van der Beek

Opening: zaterdag 30 maart om 16.00 uur

Foto's van Speelplaats door Ruud Ploeg

Middelpunt van de expositie, in de voormalige atoomschuilkelder, is een speelplaats. De speelplaats bestaat uit zes onderdelen, is van hout gemaakt en is in zijn geheel met zand bekleed. De speelplaats is heel klein. Het grootste speelapparaat komt net tot heuphoogte. Zelfs kinderen ervaren het als te klein en de met zand bedekte onderdelen zijn niet om op te spelen. Het geheel staat op een langzaam draaiende ronde schijf. Een soort grote speeldoos. Doordat er muziek uit de speelplaats klinkt wordt dit idee van speeldoos versterkt. De muziek heeft Harald Köhneke in samenwerking met Christoph Rickert speciaal voor de speeldoos gecomponeerd. Ze is eerst zacht, uitnodigend, melodieus en wordt na een tijdje luider, sneller, gaat irriteren en breekt dan, "bijna onverdraagzaam geworden", plotseling af. Een controversiële installatie die in beginsel directheid en schoonheid uitstraalt. Maar hoe gaan wij hiermee om ? Is het niet vreemd om een tentoongestelde speelplaats te bekijken als expositie, in een voormalige atoomschuilkelder ?

In de ruimte ernaast liggen uitgevouwen, wijnrode kussens. Honderdtwintig stuks, per zes tot twintig sextetten samengenaaid. Helemaal uitgevouwen vormt een sextet een kruis, samengevouwen een kleine kussenstapel, de sextetten kunnen tot verschillende modellen worden uitgelegd. De vlakke kussens herinneren aan afdrukken en schaduwen. Ze ademen de atmosfeer uit van de kussens om op te knielen in oude kathedralen. Kleur, vorm, materiaalkeuze en de ambachtelijke afwerking van de installaties van Harald Köhneke getuigen van een zeer geconcentreerde verinnerlijkte aandacht die, in de van de buitenwereld totaal geïsoleerde ruimte van Safe, prima tot zijn recht komt. Harald Köhneke presenteert in Safe enkele variaties van zijn controversiële manier van werken. Het idee, origineel, toegankelijk, poëtisch, de uitwerking ethetisch en perfect en tóch rest er een kleine irritatie, een lichte nasmaak want:

"We moeten niet vergeten dat we ons in een atoomkelder bevinden ?"

Op een wand van de centrale ruimte hangt opvallend, één deurklink. Sta je voor de ingang van Safe dan zie je víér deurklinken in plaats van één. Gaan de deuren naar links òf naar rechts open ? Vier sloten, Dubbel verzekerd ? Dubbel open ? Dubbel veilig òf Dubbel onveilig ? Safe ? Harald Köhneke kopieërde de deurklinken van de ingang van Safe vier maal in hout. De vierde kopie hangt dus midden op een van massieve betonnen wanden van de centrale tentoonstellingsruimte en verschaft toegang tot...........de gedachte over ....de herinnering aan ...... de Speelplaats.

Als de kelder verlaten wordt, rest de toeschouwer de herinnering, enkele vragen en een weinig zand in de schoenen.

Harald Köhneke/Pim Trooster, (27-03-02)